Çokların Toplumu’ndan Geri Dönüş Yok (Tunçay Kulaoğlu’nun giriş yazısıyla)

Irkçı Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) terör örgütü, 2000 ila 2007 yılları arasında Almanya’nın değişik kentlerinde dokuz göçmeni ve bir polis memurunu katletti. Enver Şimşek, Abdurrahim Özüdoğru, Süleyman Taşköprü, Habil Kılıç, Mehmet Turgut, İsmail Yaşar, Theodoros Boulgaridis, Mehmet Kubaşık, Halil Yozgat ve Michèle Kiesewetter’in öldürüldüğü bu cinayetlerin yanısıra, göçmenlere karşı bombalama eylemleri ve bir dizi banka soygunu gerçekleştirdi. Sorumluları yıllarca göçmen toplumu içinde arayan, mağdurları ve kurbanları itham eden Alman devleti, NSU’nun çekirdek grubunu oluşturan Uwe Böhnhardt ve Uwe Mundlos’un 2011 yılında şaibeli bir şekilde intihar etmeleri ve üçlünün diğer üyesi Beate Zschäpe’nin yakalanmasından sonra da, istihbarat örgütlerince kurulan ve desteklenen ırkçı yapılanmaları ve bunlarla işbirliği içinde olan resmi makamları korumaya devam etti. NSU cinayetlerini aydınlatabilecek binlerce sayfa dosya yasadışı bir şekilde imha edildi. Maaşları gizli servislerce ödenen faşist muhbirler devlet himayesine alındı, kimlikleri ifşa edilen kimi muhbirler ise şaibeli şekilde intihar ettiler ya da öldüler. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra gerçekleştirilen bu en kapsamlı ırkçı seri cinayetler ve bombalama eylemleri, sadece devlet tarafından değil, basın ve politikacıların da içinde yer aldığı ırkçı toplumsal bir yapının maddi ve manevi desteği ile göçmenlerin üzerine yıkıldı. 2011 yılından bu yana Federal Parlamento’da ve eyalet parlamentolarında kurulan sayısız araştırma komisyonuna ifade veren resmi görevliler, istihbaratçılar ve politikacılar, devletin bekası ve gizlilik gerekçesiyle, olayları aydınlatmak bir yana, yalan söylemeye, dellileri karartmaya ve yoketmeye devam ettiler.

Son olarak Hessen Eyalet Hükümeti, NSU cinayetlerini ve sorumlularını açıklığa kavuşturabilecek istihbarat belgelerinin 120 yıl (!) boyunca kilit altında tutulmasına karar verdi. Beate Zschäpe ve birkaç günah keçisini 2013 yılından bu yana yargılamaya devam eden Münih Eyalet Yüksek Mahkemesi, NSU’nun sadece üç kişiden oluşan bir örgüt olduğu tezini savunmaya devam ediyor, kurban ailelerinin ve mağdurların görüşlerini ve ifadelerini dikkate almıyor, ailelerin ve diğer müdahil avukatların, Alman derin devletinin ve yapısal ırkçılığın sorumluluğunu ortaya çıkaracak taleplerini reddediyor.

Devlete ve çoğunluk topluma egemen olan yapısal ırkçılığı gözler önüne sermek, mağdurların ve göçmen topluluklarının bakış açısını göstermek, NSU kompleksini açığa çıkarmak ve sorumluları adlarıyla ortaya dökmek için 17-21 Mayıs 2017 tarihlerinde Köln’de gerçekleştirilen ‘NSU Kompleksi Çözülsün’ Mahkemesi sonucunda kaleme alınan ‘İddianame’, başbakan Angela Merkel’den en alt düzeyde görev yapan resmi görevlilere kadar uzanan, politikacıları ve basın ve medya üyelerini de kapsayan yüze yakın sorumludan davacı oldu.

2015 yılında Almanya çapında yüzlerce insanın katılımıyla oluşturulan ‘NSU Kompleksi Çözülsün’ Eylem Birliği, Mayıs ayında gerçekleştirilen mahkemeden sonra, Almanya çapında, Münih’te görülen ve sona yaklaşan NSU davasının karar duruşmasına yönelik toplumsal eylemler planlıyor.

Tunçay Kulaoğlu

Göç diye bir şey yaşanıyor. Bunun geri dönüşü yok. Bunu kabullenmek, geleceğin demokratik ve kozmopolit toplumunda, hakların hakkını temel alan bir gelecek için mücadeleye girişmek anlamına geliyor.

Göç diye bir şey yaşanıyor; sosyologlar ve göç araştırmacılarının insanlara hangi gerekçeleri atfettiklerinden bağımsız olarak yaşanıyor.

Göç diye bir şey yaşanıyor; kendi bildiği şekilde, hareket halindeki insanların akışını, taşkınını veya selini kanalize etmeye, düzene sokmaya veya sınırlamaya yönelik fantezileri kaale almaksızın.

Göçün göreceli bir özerkliği var, yerleşiklerin dağarıcığının, tahayyül edilmiş türdeş toplulukların nasyonal-sosyal korkulu rüyalarının zapt edemediği bir özerklik.

İnsan içinde bulunduğu koşullardan kaçar, hareket halindedir, meraklıdır, aşık olur, kendisi için daha iyi imkânlar arar, sıyrılır, etrafına bakar, değişir: Bir STK çalışanının, bir mültecinin, bir turistin ve bir yerlinin Midilli’de bir barda karşılaştıklarında neler olabileceğini kimse öngöremez.

Sınır fikri de bu duruma uyum sağlamıştır. Macaristan ve Avusturya arasına serilmiş dikenli teller gibi, Hamburg-Köln arasındaki hızlı trende de sınır mevcuttur. Nazik ilkokul öğretmeni küçük Fabian’ı nitelikli öğrencilerin yönlendirildiği liseye, küçük Faruk’u ise meslek lisesine gönderme kararını verdiğinde, sınır ilkokulun 4B sınıfının ortasından geçer. Sınır, iyi mültecileri kötü mültecilerden ayıran Moria kabul merkezinden geçer.

Ama Moria ateşe verildi ve Atina’ya giden feribot bileti 35,00 Euro’ya karaborsada alıcı buluyor.

Denetim altında tutulabilecek şey ise insanların acısı, hak mahrumiyetlerinin derecesi; ya da NSU vakasında olduğu gibi ceza almaksızın cinayet işleme veya Rostock Lichtenhagen’de olduğu gibi cinayete teşebbüs etme imkânları.

Sınırların değişmesi yeni bir durum değil. Görünmez sınırlar iki bölgeyi orası ve burası olarak ayırmıyor, insanlara farklı mekânlarda belirli haklar tanıyor. Hakların lojistiği, mekânları birilerinin ikametgâhı kılabiliyor ya da başkaları için girilmesi yasak bölgeye dönüştürebiliyor.

Yine de göç durdurulabilecek bir şey değil. İnsanların özerkliği ve kurdukları sosyal ağlar ve dayanışma ağları, kendilerini sömürenlerin üzerinde durdukları temelleri çürütmekte.

Almanya’daki Sol’un karakteristik olduğu düşünülen pratiklerinin aslında göçmenlerden ilhamla oluşturulduğuna hiç de şaşmamalı: fabrikalara karşı yeni mücadele şekillerinden fabrikadan kaçışa[1]1970’li yıllarda göçmen işçilerin bağlı oldukları sendikalara meydan okuyarak giriştikleri gayriresmi grevlere göndermede bulunuluyor [ed.n.], oradan ev işgallerine, sosyal merkezlerden kolektiflere, politik öznelleşme alanı olarak kanak gettolarından mutena semtlere uzanan bir dağarcık çerçevesinde.

Göçün ve içerdiği mücadelelerin, toplumları biçimlendirdiğini ve demokratikleştirdiğini kabul etmek geleceğe yaptığımız yatırıma karşılık gelir -günümüzde binlerce küçük mekânda, nişte ve sosyal ilişkide sürekli olarak gerçeğe büründürerek geçmişini oluşturduğumuz geleceğe.

Toplumu statik bir topluluk olarak hayal etme çabası başarısızlığa mahkumdur -sonsuz acıya neden olsa da başarısızlığı aşamayacaktır. Almanya[2]Orijinal metinde Türkçesiyle ”Almanya” ifadesi kullanılıyor [ed.n]. uzun zaman önce ‘kanak’laştırıldı[3]Kanake, the word used to humiliate foreign people in Germany [ed.n]., binlerce insan tersini söyleyip bağırıp çağırıyor olsa da. Dünyalarının kurmaca olduğunu, geçmişte kalmış gibi görünen ama hiçbir zaman gerçek olmayan dünyalarının bir hayal olduğunu farkettikçe, daha da yüksek sesle bağırıyorlar. Fanatizmleri bunun bir ifadesi. Onlar da gelecek için bahis oynuyorlar ama ellerinde fazla bir koz yok.

İster ırkçılar olsun ister Gorki seyircisi; hepsi de göç ve göçmenlerle ilgili fikir yürütüyor -onlara ilişkin olarak ne yapılacağı, onlara nasıl davranılacağı hakkında. Çünkü vatandaşlık haklarına erişimi kendilerinin sahibi oldukları bir imtiyaz olarak görüyorlar -istedikleri zaman başkalarına bahşedip istedikleri zaman esirgeyebilecekleri. Sağdan ve soldan aynı şekilde sürdürülen entegrasyon yalanı budur işte.

Bu anlayışa karşı farklı bir perspektif ve farklı bir duruş getiriyoruz. Çünkü göç, sahibi olunmayı hakları almaktan ibaret değil sadece, aynı zamanda sonsuz ve sonlandırılamayacak bir süreç.

Belirli bazı haklar değil söz konusu olan, eşit haklar da değil; söyler misiniz lütfen, kim ister ki bu ülkenin üzgün vatandaşlarının kaderini paylaşmayı?

Mesele çok daha kapsamlı. Mesele, haklara sahip olmanın, hakları edinmenin temel hakkıdır. Mesele, varolan koşulların çok ötesinde, hak hakkıdır. Bu hak reformcu değil devrimcidir.

Bu devrim göçün bünyesinde yer almaktadır.

Massimo Perinelli

Çeviren: Çiğdem Özdemir

Bu metin, Maxim Gorki Tiyatrosu’nda düzenlenen Uniting Backgrounds festivali kapsamında, ‘NSU Kompleksi Çözülsün’ inisiyatifine hazırlık grubu niteliği taşıyan AG-Attitude tarafından sahnede okunan bildirilerden biridir; 9 Ekim 2016.



Referanslar

Referanslar
11970’li yıllarda göçmen işçilerin bağlı oldukları sendikalara meydan okuyarak giriştikleri gayriresmi grevlere göndermede bulunuluyor [ed.n.]
2Orijinal metinde Türkçesiyle ”Almanya” ifadesi kullanılıyor [ed.n].
3Kanake, the word used to humiliate foreign people in Germany [ed.n].
En son makaleler
Emina Bužinkić

Dayanışmanın Politik Manzaraları Tek Derdimiz Olsaydı

Bu makalede, iki sosyal deney örneği sunuluyor: biri kültür(ler) ve kamu altyapısı kavramlarını birbirine örerken, diğeri sosyo-ekonomik özgürleşme kavramlarını buluşturuyor.

Asena Günal

Polis Marifetiyle “Kültürel Hegemonya”

Bu yazı kısmen kişisel bir yazı. Osman Kavala benim işverenim, bazı işlerde bizlerle beraber bizzat çalıştığı için de iş arkadaşım. Başına gelenleri beklemiyordum.

Jelena Petrović

Bugün Özgürlük Ne Anlama Geliyor?

Gündelik hayatlarımızı tüm toplumsal düzeylerde baskı altına alan ve belirleyen neoliberal sistemleri değiştirmenin imkânsızlığı ve (günümüz özgürleştirici politikalarının bir yan ürünü olarak) hâkim toplumsal yapıların yeniden üretimi ile bu yapılara karşı direnişin paradoksal...

Ruben Arevshatyan

Kamusalı Reddetmek ve Geri Almak

Geçtiğimiz 5-6 yıl içinde eski Sovyet cumhuriyetlerinin başkentlerinde, Sovyet döneminde kamusal işlev gören kentsel yapı ve alanların korunmasını destekleyen sokak eylemleri dalgasının yükselişine tanıklık ettik.

Damir Arsenijević

‘Şakalar, Savaş ve Soykırım’ Çalışma Grubu: Anma biçimlerini özgürleştirmek

Bosna toplumu halen ölülerinin yerini tespit etmekle, kimliklerini belirlemekle, onları topraktan çıkartmakla ve yeniden gömmekle uğraşıyor. Savaş sonrası Bosna Hersek'te hala gizli toplu mezarlara gömülmüş yaklaşık 10.000 kadar kayıp kişi mevcut.

Begüm Özden Fırat, Fırat Genç

Müşterekler, Sınıfın Rekompozisyonu ve Strateji

Argüman ve önerilerimizi kuşatan temel sav ise şöyle ifade edilebilir: Günümüzün küresel siyasal topografyası, içlerinde yer aldıkları bağlamların özgül toplumsal ve siyasal koşullarından azade olmamakla beraber, küresel bir eşzamanlılığı paylaşan isyanlarla yeniden şekilleniyor.

Rasha Salti

Hâlâ Çarpan Kalbim Ol

Ardından gelen, yanıt vermesi mümkün olmayan cansız bir nesne ile girişilen olanaksız bir diyalog girişimiydi.

Alisa Lebow

Devrimi Filme Almak: Devrim’den bu yana Mısır’da sinemacılık üzerine çizgisel-olmayan bir veritabanı projesi

Bu interaktif arşiv, devrimin bir tarihçesini sunmaya girişmediği gibi Mısır'da 2011'den bu yana film yapımcılığı konusunda kapsamlı bir tarih yazımı oluşturmaya da çalışmıyor. Odak noktasını, belgesel ve bağımsız sinemacılığın yanı sıra, Mısır kültürü ve toplumunu, devrime ve devrimden sonraki olaylara doğru yol alırken temsil etmeye yönelik yaratıcı yaklaşımlar oluşturuyor.

Tamirin de Ötesinde – Küratörlüğün Irkçılık Karşıtı Eylembilimi

2014 yılında Bonn şehrindeki Federal Alman Cumhuriyeti Tarih Evi tarafından "göç ülkesi Almanya" fikri etrafında geliştirilen ve 2016'da Berlin'deki Alman Tarih Müzesi gösterime sunulan sergi için Hep Daha Renkli başlığı uygun görülmüştü.

Max Czollek, Corinne Kaszner, Leah Carola Czollek, Gudrun Perko

Radikal Çeşitlilik ve Dezentegrasyon: Sanatsal, Politik Bir Projenin Yapıtaşları

Entegrasyon kamusal tartışmalarda revaçta olan bir kavram; öyle ki merkeze yerleştirilmemiş olduğu herhangi bir parti programı yok gibi. Medyada göçmenlere ilişkin tek bir tartışma gerçekleşmiyor ki, ''Ötekiler''e dair sorunların adresi olarak bu kavramı göstermesin.

Kanak-Attak

No a la Integración, Yasallaşma Hakkı, Küreselleşme ve Irkçılık-Karşıtlığı

Irkçılık karşıtı bir girişim olan Kanak Attak bir yıl önce Berlin Volkbühne Tiyatrosu'nda faaliyetlerini ilk kez geniş bir kitleye tanıttı. ‘OpelPitbullAutoput' revüsü, paneller, filmler ve tiyatronun kulislerinde gerçekleştirdiğimiz sohbetlerin ana temasını göçmenlerin direnişi oluşturuyordu.

Das Netwerk kritische Migrations-und Grenzregimeforschung

Entegrasyon Değil Demokrasi İstiyoruz!

Göç ve Sınır Denetimi Araştırmaları Eleştirel Ağı isimli inisiyatifin bu zihniyete karşı açtığı kampanyayı 3800 civarında aydın imzaladı. Entegrasyon söylemine karşı getirilmiş en güçlü itirazlardan biri olduğunu düşündüğümüz için kampanya dahilinde kaleme alınan metni (2010) burada tekrar okuyuculara sunuyoruz.

Rastko Močnik, Jelena Vesić, Vladimir Jerić Vlidi

Rastko Močnik’le Söyleşi: Karşı Karşıya Gelme Pratiği Olmadan Teori Olmaz

Mülksüzleştirme karmaşık bir terim ve biz bu terimin salt belirli operasyon sahalarına özgü kullanımını kırmak ve yeni kullanımlar önermek istiyoruz. Siz bu terimin kullanılabileceği en önemli üç alanda, ekonomi politik, sosyoloji ve psikanaliz, derinlemesine analiz yapabilen nadir insanlardan birisiniz.

Guillaume Paoli

Sıradanlıklar ve Tuhaflıklar

Çelişkili bir beyanla başlayalım: Çeşitliliğe bu kadar değer veren bir dünyada, farklı olmak hemen hemen imkânsız.

Vladimir Jerić Vlidi

Sayılarla Mülksüzleşme: 2017/10/70/100

Red Thread’e yazılmış görsel bir makaleden alıntılar: İngilizce multimedya versiyon için: networkfailure.net/dispossession-by-numbers-2017.

Banu Cennetoğlu, Erden Kosova

Liste

Liste ile ilk kez 2002 yılında Amsterdam'da karşılaştım. UNITED'ın web sitesinde bulduğum pdf dosyasını indirdikten sonra çok hızlıca bir karar almış halde buldum kendimi.

Marina Gržinić

Ne Özgürlüğü?

Özgürlük küresel kapitalizmde bir sıfatla birlikte geliyor. Katlanarak çoğaltılıyor, hediye olarak veriliyor, çıplak ve yasadışı biçimde; ve o yüzden kapitalizme dair çözümlemelere, kapitalizmin tarihine ve bugününe, emek ile sermaye arasındaki ilişkiye ve kapsadığı egemenlik, vatandaşlık, özne ve insanlık gibi kavramların tarihselliğine nasıl yaklaşmamız gerektiğine dair simgesel bir nokta olarak önümüzde durmaya devam ediyor.

Red Thread Editorial Board

Sayı 4 – Editörün notu

Yoksunlaşma üzerine söz söylemeye çalıştığımız bir sayıyı hazırlarken, aramızdan biri, birimiz tutuklandı. Tabii ki bu durum, duygusal anlamda farklı etkiler bıraktı üzerimizde. Tabii ki geleceği öngörebilmek mümkün değil. Dolayısıyla şimdilik, arayı açmadan tekrar görüşmek üzere, diyoruz.